Viêm mũi họng cấp tính là bệnh khá phổ biến ở trẻ em, đặc biệt vào thời tiết chuyển mùa. Nếu bệnh viêm mũi họng cấp không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây ra các biến chứng viêm đường hô hấp, viêm tai giữa, viêm cầu thận cấp…
Nguyên nhân trẻ bị viêm mũi họng cấp
Môi trường sống: Thời tiết thay đổi đột ngột, mưa ẩm, nhiệt độ hạ thấp, khói xe, khói thuốc lá, thuốc lào, than, bụi bẩn…Trẻ mới đi học nhà trẻ, mẫu giáo… tiếp xúc với môi trường mới. Trẻ mới cai sữa hoặc thay đổi chế độ ăn dặm.
Virus, vi khuẩn, nấm: Cúm, sởi, Adenovirus. Phế cầu, tụ cầu, liên cầu… Trong đó, nguy hiểm nhất là liên cầu khuẩn nhóm A (S.pyogenes) rất dễ gây biến chứng viêm khớp cấp (thấp tim tiến triển), viêm cầu thận cấp.
Diễn biến của bệnh viêm mũi họng cấp tính
Biểu hiện của bệnh ban đầu: Sổ mũi, hắt hơi, nhức đầu, mỏi tay chân, kèm theo các sốt hoặc sốt cao có thể lên đến 39 – 40 độ C.
Với trẻ lớn sẽ có cảm giác ớn lạnh, nuốt đau, cả người đau mỏi, ăn ngủ kém do khi mũi bị viêm sẽ sinh ra dịch chảy xuống họng khiến họng bị viêm họng. Trường hợp viêm mũi họng cấp do virus có các biểu hiện như: Chảy mũi, ho, tiêu chảy, ban dạng virus, viêm kết mạc…
Ngoài ra, khi thấy trẻ có ít nhất một trong các dấu hiệu sau thì nên nghĩ đến viêm họng do liên cầu khuẩn tan huyết nhóm A: Họng đỏ, amidan sưng và có chất xuất tiết trắng, sưng đau hạch cổ, sốt trên 38.5 độ C…Đây là một chứng bệnh nguy hiểm cho trẻ em, dễ gây ra nhiều biến chứng như thấp khớp cấp, ảnh hưởng tim mạch.
Chăm sóc trẻ em bị viêm mũi họng cấp tính
Khi trẻ có dấu hiệu bị ngạt mũi nhẹ, dịch mũi còn lỏng thì có thể lau mũi cho trẻ bằng khăn mềm. Với trường hợp dịch mũi đặc, kèm theo nhiều gỉ mũi thì dùng nước muối sinh lý nhỏ mỗi bên 2-3 giọt, đợi 1 lúc khi nước muối ngấm vào sẽ làm mềm gỉ mũi. Dùng tay day day nhẹ hai bên cánh mũi bé để gỉ mũi long ra, sau đó dùng tăm bông và khăn mềm lau.
Nếu dịch mũi của trẻ tiết ra nhiều, đặc, có thể dùng dụng cụ hút mũi. Sử dụng nước muối nhỏ vào để làm lỏng dịch mũi sau đó dùng dụng cụ hút. Lưu ý là không làm dụng dụng cụ nhiều lần vì cách làm này tạo áp lực và gây tổn thương niêm mạc mũi. Tuyệt đối không dùng miệng hút mũi dãi cho trẻ, tránh lây nhiễm vi khuẩn cho trẻ. Khăn giấy mềm dùng sau khi lau lên vứt bỏ ngày. Không nên dùng khăn xô cũ vì vi khuẩn/ virus vẫn bám trên khăn. Lưu ý, Việc dùng nước muối sinh lý để rửa mặt, súc họng cho trẻ cần được thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ.
Chế độ ăn của trẻ bị viêm mũi họng cấp tính
Khi trẻ bị viêm họng nên cho ăn những loại thức ăn giàu dinh dưỡng, mềm, dễ tiêu và dễ nuốt. Cho trẻ ăn theo nhu cầu, chia thức ăn thành nhiều bữa trong ngày với số lượng ít hơn bình thường. Không ép trẻ ăn hết phần thức ăn mà cha mẹ chuẩn bị. Dùng quất hấp mật ong, hoa hồng hấp đường, gừng, chanh cho trẻ uống để chữa ho theo phương pháp dân gian, chú ý vệ sinh khi chế biến.
Dùng thuốc hạ sốt và kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ.
Phòng bệnh viêm mũi họng cấp tính cho trẻ em
Giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vùng cổ, ngực, gan bàn chân khi thời tiết lạnh. Vệ sinh họng, miệng sạch sẽ bằng cách đánh răng cho trẻ sau khi ăn, trước khi ngủ và sau khi ngủ dậy. Tuân thủ chỉ định của bác sĩ để tránh bệnh tái phát nặng hơn. Tuyệt đối không tự ý cho trẻ dùng thuốc kháng sinh và không dùng lại đơn thuốc cũ của lần khám trước. Không tự ý nhỏ các thuốc có thành phần co mạch kéo dài cho trẻ. Giữ môi trường sống sạch, tránh khói bụi và ẩm mốc. Hạn chế tối đa việc cho trẻ tiếp xúc với nguồn lây từ người lớn và trẻ em bị bệnh.